|
سامانه آموزش دروس اول دبیرستان
|
||
|
12 / 12 / 1390برچسب:, :: 11:28 :: نويسنده : پرهام حیدری درس 9
دريادلان صف شكن : نكته ها : شهيد مرتضي آويني (1372-1326) فيلم ساز و سردبير مجله ي «سوره» بود. مجموعه برنامه هاي تلويزيوني «خان گزيده ها» «حقيقت» «سراب» و «روايت فتح» از آثار اوست.
خودآزمايي درس 9 :
1 – به عقيده نويسنده، تقدير تاريخي زمين از كجا و به دست چه كساني جاري مي شود؟
از حاشيه ي اروند رود به دست رزمندگان ايران 2 – به نظر نويسنده ها، حقيقت اشياء در جبهه چگونه تجلي مي يابد؟ در جبهه همه ي چيزهاي معمولي جلوه ديگري پيدا مي كنند، انگار همه چيز و همه كس، گنجينه هايي ناشناخته از رازهاي خلقت بوده اند كه ارزش حقيقي آنها اكنون در جبهه آشكار شده است. اين احساس نويسنده از تماشاي رزمندگان ساده و بي ادعايي است كه قبلاً مانند آنها را در مسجد و نماز جمعه و محل كار . مي ديده و اكنون مي بيند كه آنها در حال فلق چه حماسه ي عظيمي هستند. 3 – نويسنده در كدام جمله ها، از مفهوم آيه ي «الا بذكر الله تطمئن القلوب» استخاره كرده است؟ الف – صف طويل رزمندگان تازه نفس با آرامش و اطميناني كه حاصل ايمان است وسعت جبهه هاي فتح را به سوي فتوحات آينده طي مي كنند. ب – در معركه ي قلوب مجاهدان خدا، آرامشي كه حاصل ايمان است حكومت دارد. 4- امروز «سردمدار» به چه كسي مي گويند؟ تحقيق كنيد در آغاز چه كسي سردم دار مي گفتند؟ مفهوم امروزي سردمدار «سردار» پيشرو و پيشوا است و در اصطلاح زورخانه جاي محترم و متبركي است كه ؟؟؟ شد، كسي حق نشستن در آن جا را ندارد. بخش دوم : به عهده دانش آموز پاسخ : شعر پاسخ برگرفته از مجموعه «ريشه در ابر» سروده ي «محمدرضا عبدالملكيان است». خودآزمايي درس پاسخ :
1 – شاعر در اين شعر، به چه سنتي اشاره دارد؟
هنگام خداحافظي كسي كه عازم سفر است. آوردن آينه و بالا سر گرفتن قرآن و ريختن آب پشت سر وي آب ، آئينه و قرآن تقويت كننده ي احساس روشني دل، پاكي و سلامت در است. 2 – مقصود از «روشني در دل من مي بارد» چيست؟ نهاد آن كدام است؟ به پيروزي اميدوارتر مي شوم. نهاد – در محدوده اين مصراع «روشني»است 3 – منظورشاعر از چراغ چيست؟ منظور همه ي آن چيزهايي است كه براي ملت ما ارزشمند است ، مانند : آزادي، شرافت، استقلال و دين 4 – معادل «از صميم قلب» را در كدام مصرع شعر مي يابيد؟ با تمام دل خود مي گويم 5 - «بند پوتين را محكم بست» كنايه از چيست؟ براي مبارزه با دشمن مصمم بودن 6 – شعر سنتي با شعر نو چه فرقي دارد؟ شعر نو شعري است كه وزن و گاه قافيه دارد و در آن ها طول مصراع ها با هم مساوي نيست. شعر سنتي شعري است كه وزن و قافيه و رديف دارد و اندازه مصرع ها با هم برابر است. بياموزيم 5 –
شعر نو – شعر نيمايي : شهر سمني تئب فترسي . شهر نيمايي، هر دو داراي وزن هستند ، در شعر سنتي الف – طول همه مصرع ها يكسان است.
ب – قافيه داراي نظم خاصي است يعني در جاي معيني مي آيند. در شعر نيمايي، طول مصراع ها برابر نيست و قافيه نظم خاصي ندارد. مانند شعر زير : تو چرا مي جنگي ؟ پسرم مي پرسد: من تفنگم داشت، كوله بارم بر پشت، بند پوتينم را محكم مي بندم ، مادرم .... در دوره ي راهنمايي، شعر آب را گل نكنيم، از سهراب سپهري و از زندگي قيصر امين پور، نمونه هايي از اشعار نيمايي اند، اشعار «خط خورشيد» و در پاسخ نيز در قالب نيمايي سروده شده اند. آزمون فصل 3 :
1 – به دو مورد از اصلي ترين مسائل ادبيات پايداري اشاره كنيد.
الف - .................ب - ................. 2 – در جمله «كسي مي گويد» چار چار است». منظور از «چار، چار» چيست؟ 3 – منظور از جمله هاي «جواني به رفيقش گفت : در صبح روي شكمم با ماژيك مشخصاتم را نوشته ام» و ديگر هم مي گويد : من هم شناسنامه ام را توي جيبم گذاشته ام» چيست؟ 4 – معني واژه هاي مشخص شده را بنويسيد؟ «كمركش » خيابان ........../ «هُرم» نفس ........../ «مستدام» باد ........ 5 – مجموعه شعر «مثل چشمه ، مثل رود» اثر كدام شاعر معاصر است؟ 6 – مفهوم كلي اين مصراع ها چيست؟ «گاهي شهابي / مشق هاي شب آسمان را / زود خط مي زد و محو مي شد» 7 - «خزان» و «هواي مه آلود» به ترتيب نماد چه اند؟ 8 – در مصراع زير واژه هاي مربوط به آرايه ي «مراعات نظير» را دقيقاً مشخص كنيد. دفتر آسمان پاره پاره / برگ ها زرد و تيره / .... هر ستاره / حرف خط خورده ي تار/ در دل صفحه ي آسمان بود 9 – در هر يك از ابيات زير كلماتي تغيير كرده اند. آنها را بيابيد و اصلاح كنيد: گفتم كه : بوي زلفت ، ما را به آرزو كشت / گفتا: اگر براني؟؟؟ رهبرآيد گفتم : دل رحيمت كي عزم صلح دارد؟ / گفتا :تو بندگي كن، كاوبنده پرور آيد 10 – در عبارت زير، به كدام آيه ي شريفه اشاره دارد؟ «در معركه ي قلوب ، مجاهدان خدا، آرامشي كه حاصل ايمان است ، حكومت دارد» 11 – در عبارت زير، از آرايه هاي بكار رفته ، به دو مورد اشاره كنيد. رزمندگان چه انسي با خاك گرفته اند و خاك مظهر فقر مخلوق در برابر غناي خالق است. 12 – در بيت : دريايم و نيست با كم از طوفان دريا همه عمر خوابش آشفته است الف – منظور از «دريا» چيست؟ چه كساني است؟ ب – طوفان ، نماد چيست؟........ پ - آرايه هاي ادبي در مصراع رانام ببريد؟ 13 – با توجه به مصراع هاي پسرم با دلگرمي مي پرسد / تو چرا مي جنگي ؟ / با تمام دل خود مي گويم / تا چراغ از تو نگيرد. دشمن » الف – معادل امروزي «با تمام دل» چيست؟ .......... ب – كاربرد واژه ي «چراغ» آرايه تشبيه است يا استعاره ؟ ت – منظور از «چراغ» چيست؟............. 14 – از نظر شكل و صورت ظاهري ، شعر نيمايي با شعر سنتي چه تفات هاي آشكاري دارد؟ الف ) ................... ب) ...................... فصل 4 - ادبيات جهان
درس دهم و يازدهم / داستان هديه ي ناتمام ، مسافر ادبيات جهان نكته ها : مطالعه ادبيات جهان چند نتيجه سودمند دارد الف – چهره ها و آثار بزرگ ادبي ملت ، را به يكديگر مي شناساند ب – ملت ها را با نديشه ها و احساسات يكديگر آشنا مي كند و در نتيجه مرزهاي احساسات و انديشه ها را گسترش مي بخشد. پ – تفاوت ها و شباهت ها و تأثير گذاريها و تأثيرپذيري ا در آثار ادبي ملت ها و آشكار مي كند. چشم هاي گريان ديگران را به نگاه هاي حسرت آميز تبديل كردن ، لذت بخش ترين خوش بختي ها ست. (بودا) تنها كساني خوش بختند كه فكر و انديشه خود را به سوي چيزي غير از خوش بختي خود رها كرده باشند. (استوارت ميل) ساده ترين درس زندگي اين است . هرگز كسي را ميازار (ژان ژاك روسو) هميشه با زير دستان خود با مهرباني كنيد زيرا قلب رئوف و مهربان ، بزرگترين سرمايه ي آدمي است. (ويكتورهوگو) درس 10
هديه ناتمام خودآزمايي : 1 – چرا وقتي پدر از راوي درباره هديه اش پرسيد : رنگ «نيك» پريد؟
نيك نگران بود كه وقتي مادرش هديه ي جو را كه شانه ي با نگين هاي مثل الماس بود، ببيند، دوباره سطل زمين شويي و وسايل همراه آن در نظرش زشت و آزار دهنده جلوه كند. 2 – چرا «راوي» به دروغ گفت در نصف سطل زمين شويي هديه ي من است؟ جو از دادن هديه ي خودش مدنظر كرد تا مبادا هديه ي برادرش دوبار به نظر مادرش زشت بيايد ، او نمي خواست شادي برادرش را از بين ببرد. 3 – با خواندن داستان، كدام يك از دو برادرها را فداكار تر مي دانيد؟ به عهده دانش آموز درس 11 مسافر نكته ها : فرانسوا كوپه ، شاعر درام نويس «فرانسوي» در قرن 19 و اوايل قرن 20 است. قطعه ي «فردوسي» از كتاب «برخورد انديشه ها» ترجمه جواد جديدي انتخاب شده است اين قطعه ، نمونه توصيفي به شيوه و مقايسه نشان دهنده ي محبوبيت و شهرت جهاني فردوسي است. پيام نهايي اين قطعه اين است كه نيكي و بدي هر گونه پاداش نمي ماند. قطرات سه گانه : شعر «قطرات سه گانه» سروده ي «تريللو» شاعر «ايتاليايي» است كه يوسف اعتصام الملك، پدر پروين اعتصامي آن را ترجمه و در مجله بهار چاپ كرده است.
ظاهراً پروين در يكي از سروده هاي خود كه مضمون آن مناظره ي ميان دو قطره خون است، از اين شعر تأثير پذيرفته است. قطرات سه گانه از مناظره است و مناظره نوشته اي كه در آن دو طرف سخن (دوانسان ، دوحيوان و...)هر يك از امتيازات خود را بر مي شمارند و سعي مي كنند خود را بر ديگري ترجيح مي دهند. پروردگارا را بيند رانات تاگور از شاعران بزرگ جهان و از افتخارات «هندوستان» و مشرق زمين است كه در قرن 19 و 20 مي زيست تاگور در كلكته چشم به جهان گشود ، در كودكي با ادبيات هند آشنا شد و مورد احترام گاندي رهبر بزرگ هند قرار گرفت.
اشعار تاگورسرشار از ذوق عارفانه «ستايش آزادي و آزادگي» و الهام گرفته از صحنه هاي عادي و جزئي زندگي » است. اين نويسنده و فيلسوف بزرگ به دريافت جايزه ادبي نوبل نيز نايل آمد. قطعه ي «پروردگارا» نيايشي از تاگور است كه محمدتقي مقتدي آن را ترجمه كرده است. خودآزمايي
درس مسافر : 1 – در قطعه مسافر، شاعر به كجا سفر مي كند؟
شاعر ، مقصد مسافر را جايي معرفي مي كند كه سر حد جهان خلقت و فرد بين هستي و نيستي است. 2 – با توجه به قطعه مسافر رهگذر چه كسي است؟ مسافر ، اين سفر را با بال هاي دور پرواز و كشتي تندرو در خيال انجام مي دهد اما در طي اين سفر خيال «عقل» همچون رهگذر و عابر به او برمي خورد و او را به خود مي آورد. 3 - «قطعه فردوسي» زائر نامدار كيست؟ تيمور لنگ است كه گاهي پس از پايان جنگ براي زيارت يكي از نياكان خود يا شاعري بزرگ دانشمند نام داد و يا سرداري دلاور به گورستان مي رفت. 4 – دو بيت زير از حافظ شيرازي با كدام قسمت هاي نيايش «تاگور» ارتباط دارد؟ رضا براده بده و ز چنين گره بگشاي/كه بر من و تو در اختيار نگشاده است غلام همت آنم كه زير چرخ كبود / زهر چه رنگ تعليق پذيرد، آزاد است بيت اول كه توصيه و دعوت انسان است به تسليم در برابر خواست الهي ، با اين عبارت متناسب است: پروردگارا، نيرويي به من ده تا قدرت و توان خود را روي كمال عشق و نهايت محبت تسليم خواسته ها و رضا تو كنم. بيت دوم همه با اين عبارت ارتباط لفظ و معنايي دارد. پروردگارا، قدرتي به من «بخش» تا روح خود را از تعلق به جيفه هاي ناچيز روزگار بي نياز كنم و از هر چه رنگ تعليق پذيرد آزادش كنم. 5 – در بخش «قطرات سه گانه» منظور از جملاتي كه قطره ي سوم درمعرفي خود مي گويد، چيست؟ قطره ي سوم با آن كه سفري بي نظير و شكوهمند دارد( سفر از قلب به چشم) متواضع و فروتن است. بياموزيم (6)
قطعه ادبي : ويژه گي قطعه ادبي (=تعريف قطعه ادبي)
قطعه ي ادبي نوشته اي است كوتاه، لبريز از تخيل و احساس عاطفه و در نتيجه بسيار زيبا.
قطعه ي ادبي «نثر شاعرانه» نيز ناميده مي شود زيرا عنصر خيال پردازي و بيشتر آرايه هاي سفري در آن ديده مي شود و مضمون شاعرانه دارد.
آزمون فصل 4 :
1 – به دو مورد از فوايد آشنايي با ادبيات جهان اشاره كنيد.
الف ............... ب........................
2 – راوي داستان «هديه ي » ناتمام ، چگونه به بزرگواري پدر خود پي برد؟
3 – معني واژه هاي مشخص شده را بنويسيد. هديه ي تفنني .........../ مبل «مستعمل» .........../ با «؟؟؟» گفتم ................/ نمي خواستم براي كار نكرده «تمجيد» شوم / حال «منقلب» برادرم ............../ قيافه «عبوس» ................. 4 - «شيللو» از شاعران بزرگ كشور ............در قرن .............و .............است. 5 – در عبارت «اي كشتي تندرو خيال من، همين جا لنگر بينداز» به دو مورد آرايه ي ادبي اشاره كنيد. 6 – فرانسوا كويه ، شاعر درام نويس اهل كشور ............در قرن ..........است. 7 – در قطعه ادبي «فردوسي» با مقايسه ي آن چه تيمور در كنار مزار فردوسي و گور چنگيز ديد، چه نتيجه اي مي توان گرفت؟ 8 – تمجيد هاي «دفتر دريا» و «دفتر آسمان» از چه آرايه اي برخوردار است؟ 9 – در عبارت ، پروردگارا، بي نوايي و تنگ چشمي را از دلم ريشه كن كن مفهوم «تنگ چشمي» چيست؟ 10 – معني لغوي « جيفه» چيست؟ ...........اين واژه در عبارت زير چه مفهوم استعاري دارد؟ پروردگارا، قدرتي به من عطا كن تا روح خود را از تعلق به جيفه هاي ناچيز روزگار بي نياز كنم؟». 11- قطعه ي ادبي «داراي چه ويژگيهايي است؟ نام ديگر قطعه ادبي چيست؟ فصل پنجم - درآمدي بر ادبيات غنايي
درس دوازدهم - از كعبه گشاده گردد اين در درآمدي بر ادبيات غنايي ،
درس 12
تعريف ادبيات غنايي ادبيات غنايي گونه اي از ادبيات است كه «با زباني نرم و لطيف و با استفاده از معاني عميق و باريك به بيان احساسات شخصي مي پردازد و بيانگر عطوفت و آرزوهاي انسان و غمها و شاديهاي اوست.
«غنا» به معناي موسيقي است و شعر غنايي در اصل به آن سروده هايي گفته مي شده كه همراه با موسيقي خوانده مي شده است. دامنه ي موضوعات و مضامين شعر غنايي بسيار وسيع است زيرا همه ي احساسات انساني نظير احساسات عاشقانه، مذهبي ، عرفاني ، اجتماعي ، ستايش هجو و بدگويي را .....در بر مي گيرد ، از همين روست كه بخش عمده اي از ادبيات گذشته و معاصر ما را شعر غنايي تشكيل مي دهد.......» درس 12
از كعبه گشاده گردد اين در : نظامي گنجه اي ، شاعر قرن ششم در اوايل قرن هجري قمري است. نظامي معروفترين سراينده ي داستان هاي بزمي (عاشقانه) در ادب فارسي است. نام مثنويهاي نظامي اين است: از مخزن الاسرار و خسرو شيرين، ليلي مجنون، هفت پيكر و اسكندرنامه، مجموعه ي اين مثنوي ها به نام «خمسه» و «پنج گنج» نظامي شهرت دارند و از قرن هفتم تا روزگار ما بارها مورد تقليد شاعران ايراني هندي و ترك قرار گرفته اند. خودآزمايي :
1 – مجنون در جوار كعبه از خدا چه خواست؟ خواسته ي مجنون، تنها اين بود كه خدا عشق و محبت او را نسبت به ليلي بيشتر كند و باقي عمر او را به ليلي بدهد. 2 – كدام بيت، از خودگذشتگي مجنون را نشان ميدهد؟ از عشق من آنچه هست بر جاي / بستان به عمر ليلي افزاي 3 – كدام ويژگي شعر غنايي در اين درس ديده مي شود؟ الف – اين شعر بيانگر احساسات است زيرا از عاطفه ي عميق پدري دردمند نسبت به فرزندش و نيز شوريدگي و عشق انساني نسبت به انسان ديگر سخن مي گويد. 4 – دو نمونه «تشبيه» در درس بيابيد و اجزاي آن را معلوم كنيد. الف – از جاي چو مار حلقه برجست ......... مجنون – كه حذف شده – مشبه است ، مار حلقه «مشبه به است» ، «چو» ادات تشبيه است ، «برجستن» وجه شبه است. ب – گر چه ز شراب عشق مستم ......... عشق ، مشبه به است . شراب مشبه به است، مستي آور بودن وجه شبه است «ادات تشبيه حذف شده است. ب – گر چه ز شراب عشق مستم ............ عشق ، مشبه به است. شراب مشبه به است ، مستي آور بودن وجه شبه است، ادات تشبيه حذف شده است. نظرات شما عزیزان:
درباره وبلاگ
  به سامانه آموزشی دروس اول دبیرستان خوش امدید.  موضوعات
آخرین مطالب
آرشيو وبلاگ
پيوندها
|
||
 |
تبادل
لینک هوشمند
